آیا استخراج اتریوم تمام شده است؟

به‌روزرسانی گسترده اتریوم پس از یک دوره طولانی دشوار و پروسه‌ای بحث‌برانگیز، در تاریخ ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۲ به اجرا درآمد. این به‌روزرسانی مهم، انتقال اتریوم از الگوریتم اثبات کار به الگوریتم اثبات سهام را به پایان رساند. به عبارت دیگر، الگوریتم اثبات کار به صورت رسمی از کار افتاده و مصرف انرژی اتریوم به نسبت ۹۹.۹۵٪ کاهش یافته است. این تغییرات سوالات مختلفی در مورد منسوخ شدن استخراج اتریوم و تأثیرات آن بر قیمت این ارز دیجیتال در جامعه کریپتو ایجاد کرده است. در ادامه در مورد اینکه آیا استخراج اتریوم تمام شده و آینده ماینرها به چه سمتی خواهد رفت، توضیح می‌دهیم.

منظور از مرج اتریوم چیست؟

انتقال شبکه اتریوم به مکانیسم اثبات سهام (PoS) یا سیستم اجماع جدید برای تصدیق تراکنش‌های ارزهای دیجیتال به نام مرج (The Merge) مشهور است. در واقع الگوریتم اثبات سهام در اتریوم، که ابتدا توسط بیت‌کوین معرفی شده بود، جایگزین الگوریتم اثبات کار می‌شود. اما مرج به چه معناست؟ در سال ۲۰۲۰، زنجیره بیکن به عنوان یک شبکه اثبات سهام برای اتریوم راه‌اندازی شد، اما هنوز توانایی پردازش تراکنش را نداشت.

این زنجیره عمدتا به عنوان مکانی برای توسعه‌دهندگان پروژه‌های اتریوم و آماده‌سازی برای به‌روزرسانی اثبات سهام عمل می‌کند. برای اتمام کامل تبدیل اتریوم به PoS، لایه زنجیره بیکن (که به عنوان لایه توافق نامیده می‌شود) و شبکه اصلی PoW اتریوم (که به عنوان لایه اجرایی نامیده می‌شود) باید به یکدیگر ترکیب یا مرج شوند.

تفاوت الگوریتم اثبات سهم با الگوریتم اثبات کار

تفاوت‌های الگوریتم اثبات سهام (PoS) با اثبات کار (PoW) در اتریوم در این است که:

در سیستم فعلی اثبات کار (PoW) اتریوم و مانند بیت‌کوین، ماینرها به رقابت برای انتشار بلوک‌ها با حل مسائل رمزنگاری مشغول هستند. اما در اثبات سهام، افرادی که حداقل ۳۲ اتر (تقریبا ۵۰۰۰۰ دلار) را در شبکه استیک می‌کنند (قفل می‌کنند)، به طور تصادفی برای ساخت بلوک‌ها انتخاب می‌شوند. افزایش میزان مصرف اتریوم منجر به افزایش احتمال انتخاب آنان می‌شود. هر فرد با میزان بیشتری اتر، احتمال بیشتری برای انتخاب دارد.

همچنین، در هر دو سیستم PoW و PoS، ماینر یا افراد انتخاب شده برای ایجاد بلوک با دریافت ترکیبی از کارمزد تراکنش و اتریوم جدید پاداش می‌گیرند. از طرف دیگر، اعتبارسنج‌های PoS برای انجام اقدامات امنیتی اضافی در شبکه نیز پاداش دریافت می‌کنند.

چرا اتریوم به تغییر الگوریتم اجماع از اثبات کار به اثبات سهام پرداخت؟

شبکه اتریوم، که ابتدا از الگوریتم اجماع اثبات کار بهره می‌برد، به دلایل زیر تلاش کرد تا به الگوریتم اثبات سهام تغییر یابد:

1. اثبات سهام باعث می‌شود که ایجاد بلوک‌های جدید اتر در شبکه اتریوم وابسته به دستگاه‌های ماینر نباشد.
2. بنیاد اتریوم اعتقاد دارد که استفاده از الگوریتم اثبات سهام، کارایی شبکه اتریوم را بهبود می‌بخشد و مصرف انرژی در این شبکه را به نسبت ۹۹.۹۵ درصد کاهش می‌دهد.
3. اعتبار اتریوم معتقد است که استفاده از الگوریتم اثبات سهام خطر تمرکز شبکه را که به امنیت شبکه آسیب می‌زند، کاهش می‌دهد.

این دلایل بخشی از عوامل اصلی هستند که اتریوم به تغییر الگوریتم اجماع خود از اثبات کار به اثبات سهام پرداخته است. این تغییر به شکل هیبردی توسط زنجیره بیکن اعمال شده و برای نهایی‌سازی نیاز به مرج اتریوم داشت.

آغاز اجرای آپدیت مرج برابر با پایان دوره ماینینگ اتریوم

ادغام اتریوم به شبکه اصلی با زنجیره بیکن اثبات سهام به عنوان جایگزینی برای سیستم اثبات کار قدیمی این بلاک‌چین اعلام شد. از اواخر ماه سپتامبر ۲۰۲۲، اتریوم به‌طور رسمی به یک مدل PoS مهاجرت کرد.

اتریوم ۲.۰، یک نسخه پیشرفته از این بلاک‌چین است. این آپدیت باعث کاهش ۹۹.۹۵ درصدی مصرف انرژی اتریوم شده و قابلیت توسعه بیشتر اکوسیستم آن را فراهم می‌کند. مرج نماد تغییر جوانب اصلی عملکرد بلاک‌چین اتریوم است و به‌عنوان بزرگترین تغییر در تاریخ زیرساخت یک بلاک‌چین شناخته می‌شود.

با این به‌روزرسانی، اتریوم دیگر از مدل سنتی PoW برای استخراج و حفظ بلاک‌چین خود استفاده نمی‌کند و به‌جای آن از مکانیسم جدید اعتبارسنجی، یعنی استیکینگ (Staking)، بهره‌مند است.

آیا پس از مرج، استخراج اتریوم ادامه خواهد داشت؟

براساس اطلاعات منتشر شده در وب‌سایت ethereum.org، پس از مرج امکان استخراج اتریوم دیگر وجود ندارد. این اطلاعات نشان می‌دهند که این آپدیت تغییرات قابل توجهی در نحوه عملکرد بلاک‌چین اتریوم، نگهداری و تولید توکن‌ها ایجاد کرده و با توجه به پرمصرف بودن استخراج بلاک‌چین سنتی، تصمیم به این تغییرات گرفته شده است.

تغییر به سیستم اثبات سهام با بهره‌گیری از سرمایه‌گذاری در گره‌های اعتبارسنج، به جای دستگاه‌های استخراج که انرژی زیادی مصرف می‌کنند، اعتبارسنجی تراکنش‌ها را انجام می‌دهد.

از این رو، ماینرها با دو گزینه مواجه بودند: یا می‌توانند به استخراج آلت‌کوین‌های دیگر مشغول شوند یا ریگ‌های استخراج خود را بفروشند و از درآمد حاصل از آن به خرید اتریوم بپردازند و به عنوان اعتباردهندگان بلاک‌چین اتریوم وارد شوند.

همچنین، می‌توانید همواره برای خرید اتریوم از خدمات صرافی ارز دیجیتال اکس اونیکس، یکی از صرافی‌های پیشرو در ارائه خدمات رمزارزی، استفاده نمایید. اتریوم کلاسیک (ETC) نیز یک ارز دیجیتال دیگر است که جذابیت ماینرها را به خود جلب کرده و آمار نشان می‌دهد که تقاضا برای استخراج اتریوم کلاسیک اخیرا افزایش یافته است.

پایان استخراج اتریوم به این معنی نیست که تولید ارز اتریوم متوقف شود!

پس از انجام مرج، تنها مدل اجماع شبکه اتریوم تغییر کرده است. این تغییر به معنای ایجاد توکن‌های جدید نیست؛ همان‌طور که در قسمت قبل بیان شد، تغییر صرفا به نحوه تولید توکن‌های جدید ارتباط دارد.

در مدل اجماع قبلی، ماینرها با حل معادلات پیچیده، بلاک‌های جدید را تولید و امنیت شبکه را حفظ می‌کردند اما در مدل جدید، سهام‌داران با به اشتراک گذاشتن توکن‌های خود و تبدیل شدن به یک گره، امنیت شبکه را حفظ می‌نمایند.

آینده‌ اتریوم بعد از ادغام

این ادغام به گونه‌ای طراحی شده است که اثرات طولانی‌مدت داشته باشد، نه فقط در دوره‌های کوتاه. پس از انجام موفقیت‌آمیز اجرای مرج در اتریوم، انتظار زیادی برای افزایش شدید در قیمت این ارز دیجیتال وجود داشت. اما هدف اصلی این آپدیت، افزایش قیمت کوتاه‌مدت اتریوم نبود.

در واقع توسعه‌دهندگان در تلاش برای ارائه راه‌حل‌های زیرساختی بودند که مصرف انرژی را کاهش داده و کارمزد شبکه اتریوم را کاهش دهند. یکی از تأثیرات مهم مرج، بر نرخ انتشار ETH، واحد پول اصلی این شبکه، قابل مشاهده بوده است.

با به‌روزرسانی به اثبات سهام، میزان اتریوم جدید صادر شده با هر بلاک به شدت کاهش یافته است. از نظر طولانی‌مدت، با بهره‌گیری از یک مکانیسم توکن‌سوزی، احتمال وجود دارد که این کاهش در عرضه اتریوم تاثیر گذار باشد. در نتیجه تدریجا عرضه اتر در طول زمان کاهش می‌یابد و ارزش آن نسبت به دیگر فاکتورها افزایش می‌یابد. این کاهش در عرضه، یکی از عواملی است که آینده اتریوم را به وضوح مشخص می‌کند.

آینده ماینرهای اتریوم بعد از مرج اتریوم

ماینرهایی که از زمان راه‌اندازی شبکه اتریوم با استفاده از بهترین کارت‌های گرافیک برای ریگ ماینینگ مشغول استخراج ارز اتر بودند، عملا در شبکه اتریوم 2 هیچ جایی ندارند و می‌بایست دستگاه‌های خود را به طور کامل خاموش کنند. پس از ارتقای بزرگ Ethereum، الگوریتم اجماع آن از اثبات کار به اثبات سهام تغییر کرد. حالا برای تأیید تراکنش‌ها نیازی به دستگاه با قدرت پردازشی بالا نیست؛ زیرا رقابتی وجود ندارد و پروتکل شبکه به طور تصادفی یک نود را انتخاب کرده و مسئولیت پیدا کردن هش مناسب برای یک بلاک را به آن می‌سپارد.

لازم به ذکر است که حالا برای تبدیل شدن به یک نود یا گره در شبکه بلاک چین اتریوم، به جای ماینر، به همان ارز دیجیتال ETH نیاز دارید؛ چرا که باید مقداری از آن (32 واحد) را به اصطلاح استیک کنید. این به این معنی است که دوران استخراج اتریوم به پایان رسیده و دوران استیک این رمز ارز آغاز شده است.

پس از پایان استخراج اتریوم، برخی از ماینرها تصمیم به ترک این صنعت گرفتند و دستگاه‌های خود را به فروش رساندند. این اتفاق یک شوک بزرگ به بازار کارت‌های گرافیک وارد کرد و این بازار به ارزش بیش از 1 میلیارد دلار به شدت نوسان کرد؛ حالا نه تنها خریداران جدیدی برای راه‌اندازی ریگ ماینینگ اتر وجود ندارد، بلکه تعداد زیادی قطعه دسته دوم نیز به بازار تزریق شده است. با این حال، برخی از ماینرهای اتریوم دیگر تصمیم گرفته‌اند از دستگاه‌های خود برای استخراج ارز دیجیتال در شبکه‌های دیگر مبتنی بر الگوریتم اثبات کار استفاده کنند.

تکلیف استخراج‌کنندگان اتریوم بعد از ادغام

اولین مقصد ماینرها پس از پایان استخراج اتریوم، شبکه اتریوم کلاسیک بود. این شبکه، که از مهمترین هاردفورک‌های اتریوم پس از هک بزرگ اتریوم در سال 2016 به وجود آمده بود، رشد قابل توجهی در هش ریت خود داشت. اگرچه بعد از مدتی برخی از مهاجرت‌کنندگان به دلایل مختلف این شبکه را ترک کردند اما هش‌ریت این شبکه در مقایسه با قبل از هجوم ماینرهای شبکه اصلی اتریوم به اتریوم کلاسیک، به سطوح بسیار بالاتری رسید.

بخشی دیگر از ماینرها پس از پایان استخراج اتریوم، تصمیم به ایجاد یک هاردفورک جدید گرفتند؛ شبکه‌ای که در آن همچنان از الگوریتم اجماع اثبات کار استفاده می‌شود. رمزارز هاردفورک اثبات کار اتریوم (EthereumPoW) با نماد ETHW، به‌سرعت توسط بزرگترین صرافی‌های ارز دیجیتال لیست شد و امکان خرید و فروش آن فراهم شد، اما استقبال از آن موقتی بود و بعد از مدتی استخراج‌کنندگان زیادی این شبکه را ترک کردند.

اتریوم کی تمام خواهد شد؟

پرسش اینکه تا چه زمانی اتریوم تولید خواهد شد، یک پاسخ قطعی ندارد. در مقایسه با بیت کوین که تعداد محدود 21 میلیون واحد دارد و یا کاردانو با سقف عرضه 45 میلیارد واحد، برای اتریوم سقف عرضه‌ای محدود در نظر گرفته نشده است. به عبارت دیگر، امکان تولید رمز ارز ETH همیشگی است. در گذشته کوین‌های جدید ETH به عنوان جایزه میان استخراج‌کنندگان توزیع می‌شدند اما از این به بعد این جایزه به استیک‌کننده‌ها تعلق خواهد گرفت.

این وضعیت به دلیل عدم وجود محدودیت در تعداد کل عرضه ETH، در بلندمدت تاثیر منفی بر روی قیمت رمزارز ETH در بازار می‌گذارد. برای حل این مشکل، توسعه‌دهندگان به جای تعیین سقف عرضه، تصمیم به پیاده‌سازی روند توکن سوزی گرفتند.

هارد فورک لندن اتریوم که با EIP-1559 شناخته می‌شود، نرخ سوزاندن رمز ارز ETH را با EIP-3553 افزایش داده است. قبل از این به‌روزرسانی، هیچگونه محدودیتی در تعداد کل عرضه ETH در داخل شبکه وجود نداشته و خبری از برنامه سوزاندن توکن نبود اما با اجرای این به‌روزرسانی بزرگ، فرآیند سوزاندن توکن در اتریوم آغاز شده است.

دو پلتفرم دیگر که بخشی از ماینرها پس از پایان فرآیند استخراج در شبکه اصلی اتریوم تصمیم به مهاجرت به آن‌ها گرفتند، رندر توکن و فلاکس بوده‌اند.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی وضعیت فعلی استخراج اتریوم و تأثیرات آپدیت‌ها بر این فرایند پرداخته شده است. با اعتماد به الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) به جای اثبات کار (PoW)، استخراج اتریوم تحت عنوان Ethereum 2.0  به یک مرحله جدید و انقلابی وارد شده است. در این مقاله بررسی کردیم که آیا این تغییر الگوریتمی به معنای پایان کامل استخراج اتریوم است یا استخراج‌کنندگان به سایر شبکه‌ها مهاجرت می‌کنند. همچنین به بررسی تغییرات در سقف عرضه اتریوم و تأثیرات آپدیت‌های اخیر بر بازار و قیمت این رمز ارز نیز پرداخته شد.